شیوه خلع سلاح چیست؟
دیوید برنز در کتاب از حال بد به حال خوب و در فصل روابط صمیمانه، شیوه ی خلع سلاح را به عنوان شیوه ی مناسب و جایگزین شیوه های دیگر در برخورد با انتقادات و توهینات، معرفی میکند.
ما انسان ها معمولاً زمانی که به ما توهین می شود، غالباً به سه شیوه ی تسلیم، دفاع و توجیه و یا حمله متقابل، واکنش نشان می دهیم. اما تمام این شیوه ها در زندگی زناشویی باعث کاهش صمیمیت می شود. آرون تی بک معتقد است که اگر با وجود توهین، باز هم میخواهید در آن رابطه ی صمیمانه بمانید. بهتر است از شیوه ی خلع سلاح استفاده کنید. که استفاده از این شیوه مراحل مختلفی دارد.
مراحل استفاده از خلع سلاح:
مثال توهین: ” برو با اون پدر معتادت”
1- مقداری از توهین را بپذیرید:
در هر توهین ذره ای از واقعیت نهفته شده است. که توسط شخص توهین کننده شاخ و برگ داده شده است. آن ذره واقعیت را باید بیابیم و بپذیریم. اما نه با کلمات شخص توهین کننده بلکه با کلماتی تغییر یافته که عزت نفس شما حفظ شود.
در مرحله ی اول به این توهین این گونه پاسخ می دهیم:
” تو درست میگی، تو حق داری پدر من در رفتارش مشکلاتی وجود دارد. ”
خب در رفتار همه مشکلی وجود دارد یقیناً در رفتار پدر شما نیز مشکلی بوده که در این فرد او را متعاد خطاب کرده است.
2- همدلی با فرد توهین کننده:
یعنی افکار و احساسات او را که منجر به این توهین شده است حدس بزنیم و بیان کنیم. این کار سبب می شود که فرد مقابل احساس کند که ما او را درک کرده وم می فهمیم. این درک شدن سبب کاهش عصبانیت فرد مقابل تا حد زیادی میشود. مثلاً با توجه به مثال اینگونه میگوییم.
” حتماً تو فکر می کنی معاشرت با پدرم به ضرر زندگی زناشویی ماست و از این بابت احساس نگرانی می کنی. ”
پس هم فکر و هم احساس حدس زده و بیان می شوند.
3- پرس و جو:
” آیا همینطور بود که گفتم؟ آیا درست فهمیدم؟ آیا منظورت همین بود؟ ” این سوال کردن برای جلوگیری از سوءتفاهم است.زیرا ممکن است واقعاً قصد شخص، توهین نباشد و ما اشتباه فهمیده باشم. اما اگر فرد مقابل در برابر این مرحله سکوت کرد و یا آن را تأیید کرد، وارد مرحله ی بعد میشویم. ولی اگر انکار کرد گفت سوءتفاهم بوده بهتر است از بحث عبور کرده و ادامه ندهیم.
4- ابراز وجود:
ما میخواهیم به شخص بفهمانیم که متوجه اوضاع بوده و میدانیم در اطرافمان چه خبر است. و متوجه توهین شده ایم. معمولاً به این شیوه شروع می کنیم:
” اما من احساس می کنم به من توهین شده. من احساس میکنم بهم برخورده. من احساس میکنم تحقیر شدم. ”
که برحسب شرایط یکی را انتخاب می کنیم.
5- تعریف از فرد توهین کننده:
در ابتدا باید بدانیم که چرا باید از او تعریف کنیم. او به ما توهین کرده است، حالا باید از او تعریف هم بکنیم؟ بله، چون می خواهیم در این رابطه بمانیم پس باید نشان دهیم علارقم توهین اورا دوست داریم.
” تو انسان نجیب و شریفی هستی، تو متشخص و تحصیلکرده ای”
6- انتظار تغییر رفتار عاطفی را به زبان بیاوریم:
در اینجا منظور تغییر رفتار عاطفی است نه رفتار حل مشکل یا حل اختلاف. در این زمان در موقع توهین عاطفه به خطر می افتد و ما میخواهیم عاطفه را حفظ کنیم. پس در این مرحله می گوییم:
” من از تو انتظار دارم با من بهتر صحبت کنی. من انتظار دارم با من مهربان تر باشی. من از تو توقع دارم هوای مرا داشته باشی. من انتظار دارم دل مرا نشکنی . و…”
7-سکوت مرحله ی آخر است:
برای اینکه فرد توهین کننده در پیش خود بفهمد که با سلاح توهین نمیتواند زندگی را مدیریت کند و باید دنبال راه دیگری باشد.
توجه داشته باشیم که هرچقدر طرف مقابل سعی کرد ما را در بحث نگه دارد. ما باید با زیرکی و مهربانی از زیر این بحث شانه خالی کنیم و آن را ادامه ندهیم.
جمع بندی:
توهین: برو با اون پدر معتادت
جواب با حمله: خودت معتادی. پدرت معتاده
جواب با توجیه: نه به خدا این جوری نیست. پدر من معتاد نیست. اون فقط تفریحی سیگار میکشه.مگه هرکی سیگار بکشه بهش میگن معتاد؟
جواب با تسلیم: سکوت کرده و به تنهایی خود رفته و گریه میکنیم.
جواب به شیوه خلع سلاح: تو درست میگی پدر من در رفتارش مشکلاتی داره و تو حتماً فکر میکنی معاشرت با اون به ضرر زندگی ماست و به خاطر همین نگران شدی. درست فهمیدم؟ اما من احساس میکنم تحقیر شدم. تو انسان متشخص و شریفی هستی و من از تو توقع دارم با من مهربان تر باشی و دلم را نشکنی.
هر سه مورد اول صمیمیت را کاهش می دهد اما با شیوه خلع سلاح هم پاسخی مناسب به توهین داده ایم. و هم صمیمیت رو حفظ کرده ایم.
رفتن به تماس با ما – محصولات
